Może wkońcu za "x" lat doczekamy się podobnej sytuacji w prawie skarbowym jak jest w nimczech, tam wiadomo co osoba prywatna czy firma może wliczyć w koszty czy odpisać od podatku, jest to dokładnie wyszczgólnione, nie pozostawione do interpretacji.

„KONTRAKT” JAKO FORMA PRACY Z UCZNIAMI

Kontrakty zawierane z uczniami w szkole funkcjonują od wielu już lat i w wielu źródłach można znaleźć informacje na ten temat. Chcę podzielić się tu jedynie kilkoma własnymi spostrzeżeniami i doświadczeniami. Od wielu lat prowadzę zajęcia warsztatowe i wielokrotnie sporządzałam z młodzieżą kontrakty. Przekonałam się jak bardzo zawarcie ich ułatwia pracę i jak duże są ich walory wychowawcze i edukacyjne.
Kontrakt może dotyczyć lekcji wychowawczych, bloku zajęć, wycieczek, sposobu oceny zachowania, przydzielania zadań czy funkcji w klasie, zasad obowiązujących na lekcjach danego przedmiotu i wymagań oraz wielu innych sytuacji szkolnych.
Może obowiązywać przez cały cykl edukacyjny, rok szkolny lub czas wykonywania określonego zadania – będzie wtedy mniej lub bardziej szczegółowy, krótszy lub dłuższy.
PO CO NAM KONTRAKT?
Niewątpliwą zaletą takiej formy pracy jest to, że uczeń sam tworzy lub współtworzy zasady, których będzie przestrzegał. Prowadzącemu zajęcia natomiast ułatwia sformułowanie swoich celów, spodziewanych rezultatów i czytelnych dla ucznia wymagań. Stwarza również okazję do otwartej komunikacji dotyczącej wzajemnych oczekiwań w relacjach uczeń – nauczyciel. W sposób naturalny uczy zachowań asertywnych i negocjacji.
W PRAKTYCE...
Jeśli uczniowie nigdy dotąd nie spotkali się z taką formą pracy, należy wytłumaczyć im pojęcie kontraktu i jego cel. Warto odwołać się do przykładu prawa, kodeksów towarzyszących każdej społeczności. Ważne będzie tu podkreślenie, że zawierając kontrakt, każda osoba w grupie ma bezpośredni wpływ na jego treść.
Możemy pokazać młodzieży przykładowy kontrakt wypracowany przy innych okazjach.
W niektórych grupach przynosiłam na zajęcia „gotowiec” zawierający kilka punktów – były to podstawowe zasady dyskusji i pracy w zespole (typu: „mówi jedna osoba na raz”). Ważne jest w takiej sytuacji, abyśmy przedyskutowali każdy punkt, wyjaśniając uprzednio dlaczego proponujemy jego wprowadzenie/. Często moja lista była rozbudowywana przez uczestników zajęć.
W innych sytuacjach uczniowie tworzyli swoje zasady „od podstaw”. Zależnie od temperamentu i dojrzałości grupy można stosować pracę w zespołach, burzę mózgów, metodę śnieżnej kuli. Praca taka zajmowała zwykle kilka zajęć. Nie jest to czas stracony, nie warto się spieszyć.
Jeśli wypracowany kontrakt nie zawiera ważnych dla zajęć punktów np. zasad dyskusji, kwestii krytyki, prawa do odmowy, można w tym momencie podsunąć wspomniany „gotowiec”. Możemy również poczekać, aż brak tych zasad zacznie być na zajęciach odczuwalny.
Warto, aby uczniowie byli świadomi, że mogą modyfikować kontrakt gdy zaistnieje taka potrzeba.
Zazwyczaj „gotowcami” podpieram się prowadząc warsztaty przewidujące niewielką ilość spotkań i z określoną z góry tematyką.
Metodę powolnego wypracowywania zasad stosuję w moich „osobistych” klasach.
Często na początku pierwszego spotkania autorytatywnie wprowadzałam obowiązek przestrzegania zasad dyskusji tłumacząc dlaczego tak postępuję i zawsze młodzież to popierała.
Pamiętajmy, że przestrzeganie kontraktu obowiązuje również nauczyciela.
FORMA I TREŚĆ
Najwygodniej zapisać kontrakt w postaci krótkich i prostych punktów. W miarę możliwości powinny one zawierać sformułowania pozytywne – unikamy słowa „nie”. Np. zamiast: „nie kłamiemy” zapiszmy: „mówimy szczerze albo wcale”. Lepiej gdy kontrakt nie jest zbyt obszerny, przynajmniej na początku.
Może wyglądać tak:
Kontrakt klasy I a
1.Mówi jedna osoba na raz.
2.Jesteśmy wolni od oceny, krytyki.
3.Mówimy wyłącznie w swoim imieniu i o sobie.
4.Mowimy do innych, nie o innych.
5.Każdy ma prawo do własnego zdania. (Możemy się nie zgadzać, ale szanujemy opinię innych).
6.Każdy sam decyduje o swojej aktywności.
7.Robimy to, co dla nas korzystne i bezpieczne. Pilnujemy własnej prywatności.
8.Zachowujemy dyskrecję.
Czasami zaistnieje konieczność zapisania zasady powstrzymywania się od agresji.
Po spisaniu warto raz jeszcze przedyskutować czy wszystkie zasady są jasne. Każda osoba w grupie powinna głośno potwierdzić, że przyjmuje kontrakt. Warto go podpisać (prowadzący zajęcia również). Wieszamy w sali na stałe lub podczas danych zajęć.

kontrakt trzeba w y p r a c o w a ć z klasą.
Nie można posługiwać się umową, którą uzgodnił inny nauczyciel w innym środowisku. Przecież każde sformułowanie musi być rozumiane jednakowo przez wszystkich uczestników umowy: uczniów i nauczyciela oraz przez każdego z osobna zaakceptowane. Posługiwanie się jakimiś wzorami, to podstawowy błąd, a w każdym razie to już nie wynegocjowany kontrakt, to "tylko" kolejne wymagania nauczyciela i tak będzie traktowany przez dzieci. Nie bój się uczniowskich sformułowań, ważne by dotyczyły epraw dla klasy i Ciebie istotnych (widziłam narysowaną :-) umowę wychowawcy z przedszkolakami: super!). Możesz zacząć od anonimowego rozpoznania niepokojów i lęków w klasie: każdy uczeń (i Ty również) na kartce pisze jeden strach: :"boję się, gdy..." lub niepokoi mnie, gdy" albo "nie lubie gdy..". Jeśli grupa dopiero powstaje, używają oczywiście trybu przypuszczajacego: "bałanym się". Wyjaśnij, że piszemy o KONKRETACH ale nie używamy imion, nazwisk, piszemy o zjawisku, które wzbudza w nas niepokoje. Potem kartki są mieszane i wylosowywane. Głośno, empatycznie każdy z osobna czyta cudzy kęk, jak swój. Wszyscy dowiadujecie się, jak się ze sobą czujecie, albo czego w Waszej klasie nie chcecie.To ćwiczenie jest niezłym, motywującym wstępem do pracy nad kontraktem. Potem już "tylko" zajmujecie się zapisami w kontrakcie (w celu wyeliminowania tych lęków itp... Zadbaj, by sformułowania w umowie były konkretne. Całość umowy spisjemy na plakacie i każdy wraz ze mna podpisuje go(człowiek cpamięta głównie to, o czym chce pamiętać . Uczniowie muszą wiedzieć, że podpis ten oznacza zobowiązanie do przestrzegania kontraktu przeze mnie ale i innych. Nie może być tak, byś stała się straznikiem kontraktu i jedyną osobą, która bedzie sie do niego odwoływać. Nie daj się wepchnąć w tę "nauczycielską" rolę :-)Wszyscy umowę tworzyli, wszyscy o nia dbają. Umowa wisi cały czas w widocznym miejscu. I pamietaj, że kontrakt nie jest "na zawsze", że moze być zmieniany, renegocjowany, że mogą pojawiać się nowe problemy, a więc i nowe ustalenia.
Mnie taki sposób pracy z grupą sprawdza się. Ale też wyobrażam sobie, że nie wszyscy są do niego przekonani, przecież nie wszyscy muszą tak tworzyć "reguły bycia ze sobą". Najgorzej jest, gdy biora się za to nauczyciele, którzy nie potrafią takich umów zawierać:
narzucają klasie sformułowania i problemy, których mają dotyczyć,
nie czują się członkami grupy i i kontraktu nie podpisują oraz nie przestrzegają,
pozwalają na sformułowania tak ogólne, że każdy może je zrozumieć inaczej
spisują umowę, której nie akceptują podczas uzgadniania poszczególni uczniowie (w końcu podpiszą,by się nie narazić)

W trosce o to, że emocje nie pozwolą mi powiedzieć wszystkiego, postanowiłam odpowiedzieć pisemnie.
Kontrakt, o którym mowa, skserowałam z BIULETYNU KLUBU NAUCZYCIELA „Pomagamy uczyć”.
Metoda pracy wychowawczej z dziećmi tzw. zawieranie kontraktu jest znana o wiele dłużej niż datują się rządu PIS-u. Uważana jest za metodę twórczą, stosowaną od szkoły podstawowej do grup studentów i pracowników.

KONTRAKT GRUPOWY – to swoista umowa, która określa cele grupy, reguły współżycia w grupie (ewentualne nagrody i kary). Kontrakt jest elementem pracy wychowawczej, stymuluje poczucie podmiotowości każdego uczestnika grupy, odwołuje się do poczucia odpowiedzialności za własne postępowanie. Uczeń czuje się dostrzeżony i ważny. (Własny podpis).
Nie każdy nauczyciel stosuje tę metodę wychowawczą. Natomiast wielu nauczycieli, którzy w ostatnich latach studiowali bądź dokształcali się na kursach, warsztatach doceniają zalety tej metody.

DEKLARACJE towarzyszą nam przez całe życie. Poczynając od chrztu, gdzie rodzice i rodzice chrzestni deklarują coś w naszym imieniu przez przysięgę na pasowaniu na ucznia, przysięgę harcerską aż do małżeńskiej. Nawet jako rodzice mający zaufanie do swoich dzieci wymagamy pewnych deklaracji, kiedy wyjeżdżają, wychodzą do znajomych.
Mając na uwadze, iż mam do czynienia z zespołem klasowym dzieci bardzo inteligentnych, ale nie zawsze zachowujących się odpowiednio, uznałam, iż ta metoda jako jedna z wielu będzie spełniała swoją rolę. Dziwię się, że ktoś mógł to odebrać jako nakaz odgórny! Jestem zdumiona, że to rodzice z mojej klasy, którzy już dwa lata ze mną współpracują!

-> Biorąc pod uwagę fakt, że jest to metoda pracy z dziećmi, nie wiem, o jaką podstawę prawną chodzi???
-> To nie jest dokument prawny, więc podpis spełnia formę umowną, nadając mu rangę jako ważnego w klasie.
-> Dziecko powinno wykonywać polecenia innych pracowników szkoły, ponieważ dzieci uczęszczają na obiady, do świetlicy, korzystają z biblioteki i szatni, nie widzę powodu, dla którego nie miałoby wykonać polecenia pani szatniarki, aby np. powiesić kurtkę.
-> Agresja słowna to między innymi wyzywanie innych dzieci, zastraszanie oraz używanie wulgaryzmów, co w tej klasie się zdarza.
-> Przestrzeganie zasad gier i zabaw to nawet pierwszak wie, że chodzi o honorowe przestrzeganie zasad rywalizacji.
-> Unikanie bicia i szarpania w czasie zabaw też jest, wbrew temu, co przeczytałam w omawianej przeze mnie wypowiedzi możliwe.

Jeżeli ktoś nie zna zasad pedagogiki i metod nauczania (A TEGO OD RODZICÓW NIE WYMAGAMY!) to niech zostawi „pieczenie chleba piekarzowi”, jak wyczytałam na forum internetowym.

OWSZEM, TO RODZICE przede wszystkim wychowują, dobierając swoje, nie zawsze trafne, metody wychowawcze. SZKOŁA również, oprócz funkcji dydaktycznej i opiekuńczej, spełnia rolę wychowawczą, ale tu metody dobiera nauczyciel. Rodzic ma pełne prawo z tymi metodami się nie zgadzać, ale sądzę, że podstawą to jest rozmowa z nauczycielem, wyjaśnienie sprawy u źródła. Boleję nad tym, że frustracje polityczne dorosłych zostały w sposób mało elegancki przeniesione na grunt szkoły.

Dyr. SP 5 i Rada Pedagogiczna

P.S. Myślę, jak nazwać metodę rozmowy rodzica z nauczycielem. I chyba nie mam ochoty jej nazywać!

Kontrakt, o którym mowa, skserowałam z BIULETYNU KLUBU NAUCZYCIELA „Pomagamy uczyć”.

Uważana jest za metodę twórczą, stosowaną od szkoły podstawowej do grup studentów i pracowników.

Jeżeli ktoś nie zna zasad pedagogiki i metod nauczania (A TEGO OD RODZICÓW NIE WYMAGAMY!) to niech zostawi „pieczenie chleba piekarzowi”, jak wyczytałam na forum internetowym

OWSZEM, TO RODZICE przede wszystkim wychowują, dobierając swoje, nie zawsze trafne, metody wychowawcze.

Jeżeli ktoś nie zna zasad pedagogiki i metod nauczania (A TEGO OD RODZICÓW NIE WYMAGAMY!) to niech zostawi „pieczenie chleba piekarzowi”, jak wyczytałam na forum internetowym.

Jestem, że tak powiem "po słowie" zarówno z Panią Dyrektor jak i z Panią Wychowawczynią i tak jak podkreślałem w rozmowie dziwi mnie fakt, aż tak osobistego odbioru mojej interpretacji pisma przez nauczycieli SP 5. Pragnę jeszcze raz podkreślić, że nigdy nie miałem zamiaru ubliżyć żadnej osobie zatrudnionej w tej szkole, a jedynie pokazać jakie błędy zawiera to pismo i mimo, że nie jestem przeciwny podpisywaniu kontraktów